Proeftuintalenten Lisa, Yvonne en Manuel schrijven over Amsterdam
Afgelopen najaar starte de ChristenUnie Amsterdam een Proeftuintraject. Geïnteresseerden in de Amsterdamse politiek konden zich melden. We gingen samen in gesprek over de gemeentepolitiek, dachten na over het christelijk-sociaal gedachtegoed en in de aankomende maanden gaan we hiermee door. De groep kreeg de afgelopen maand de kans een onderwerp te kiezen waarvoor ze zich extra interesseerden en daarover een opinieartikel te schrijven. De beste drie inzendingen publiceren we hier op de site.
Buurt van de toekomst - Lisa
De woningnood in Amsterdam is berucht, maar er wordt hard gebouwd aan de oplossing. De komende decennia ontstaan verschillende nieuwe wijken die onderdak gaan bieden aan meer dan 100.000 Amsterdammers.
Wat mij betreft een prachtige gelegenheid om na te denken over de buurt van de toekomst. Hoe een ideale wijk eruitziet zal voor elke bewoner anders zijn. Waar bloeit een student van op, hoe ondersteun je gezinnen, hoe faciliteer je ouderen om zo lang en prettig mogelijk in hun eigen huis te blijven wonen en vooral: Hoe zorg je ervoor dat deze mensen optimaal samen kunnen leven?
In een samenleving waarin de overheid steeds meer verwacht van haar burgers is het wijs om hen zo snel mogelijk inspraak te geven. Als opbouwwerker in Nieuw-West weet ik dat het meestal niet werkt om alles zelf te bedenken en dan te verwachten dat de beoogde ‘doelgroep’ vanzelf leuk meedoet. Je moet de mensen waarvan je hoopt dat ze aanhaken vanaf het begin bij het proces betrekken. En hen de structuur en middelen bieden om samen vorm te geven aan hun buurt.
Woningcorporaties zullen geen antwoord geven op de hiervoor gestelde vragen. Het is aan de gemeente om (toekomstige) bewoners, belangenbehartigers en partijen hiervoor uit te nodigen!
Prachtig wanneer hierbij geput kan worden uit succesverhalen, dichtbij huis, of verder weg. Denk aan seniorenwoningen rondom een grote tuin, die overdag ook open is voor de buurt en waar op de onderste verdieping een kinderdagverblijf zit. Grote appartementencomplexen met onderin horeca, flexplekken, een broedplaats en lokale ondernemingen. Verzorgingshuizen waar ook studenten wonen, die weinig huur betalen, maar de ouderen ondersteunen met licht huishoudelijk werk en eenvoudige zorgtaken. Een grote buurtspeeltuin(coöperatie) met toezicht, met daarin ook een Ouder Kind Team, OBA, goedkope horeca, activiteiten en gratis opvoed- en relatiecursussen. Voor het toezicht en de bemensing van de horeca wordt een beroep gedaan op betrokken ouders, mensen die werkervaring op willen doen en gepensioneerden. Luister voor meer zicht op kansen en uitdagingen vooral naar Universiteiten en andere opleidingen, zoals die van de Hogeschool van Amsterdam, die al jaren werken en onderzoeken in de grootstedelijke context.
In diverse wijken zie je hoe kerken steeds meer bijdragen aan leefbare buurten en dezelfde hulp- en ontmoetingsfunctie hebben als Huizen van de Wijk. Hetzelfde geldt voor ondernemers, die graag maatschappelijk relevant willen zijn. Betrek hen vanaf de start en vraag hoe zij hun rol in de buurt zien. Vergeet hierbij ook de moskeeën, migrantenorganisaties en -kerken niet. Mogelijk kunnen zij ook bijdragen aan identiteitsgebonden zorg waar steeds meer vraag naar is.
Zo bouwen we samen aan een nieuw Amsterdam en wordt over vijftig jaar wellicht naar ons gekeken wanneer gezocht wordt naar goede voorbeelden.
Lisa Borgerhoff van den Bergh is diaconaal opbouwwerker in Amsterdam Slotervaart
Circulair is het nieuwe duurzaam - Yvonne
Hoe we met onze aarde moeten omgaan staat al jaren ter discussie. De ecologische voetafdruk van de mens in de westerse samenleving is te groot, wat betekent dat er per huishouden te veel grondstoffen verbruikt worden dan de aarde aan kan. Daarom zijn er door de jaren allerlei plannen bedacht om zuiniger om te gaan met de aarde en te verduurzamen. Het nieuwste plan is om een circulaire economie te stimuleren. Een circulaire economie houdt drie dingen in: er worden minder grondstoffen verbruikt; grondstoffen en producten moeten hergebruikt worden, om zo hun levensloop te verlengen; en als laatste moeten grondstoffen en producten gerecycled worden tot nieuwe producten, in plaats van nieuwe grondstoffen verwerken tot nieuwe producten.
De ChristenUnie vindt het natuurlijk belangrijk om goed te zorgen voor de schepping. De manier waarop de mens nu met de aarde om gaat, zal resulteren in de verwoesting van de aarde en dat kan zo niet langer. Er moet wat veranderen in de manier waarop er met producten om gegaan wordt. Onze samenleving is een consumptie samenleving waarin het makkelijker is om een nieuw paar schoenen te kopen, dan om de zolen van onze bestaande schoenen te repareren. Dit moet stoppen. Amsterdam moet op een duurzame manier met producten en grondstoffen om gaan.
Door het creëren van een circulaire economie, zal de CO2-uitstoot verminderen en zal Amsterdam verduurzamen. Dit zorgt tevens voor lokale werkgelegenheid in de reparatiesector. Als de productiecyclus verduurzaamd, zal dit arbeidsomstandigheden van allerlei mensen over de wereld ten goede zijn. Bovendien zal een duurzame stad bijdragen aan de levenstandaard van Amsterdammers, maar ook van mensen buiten de stad. De gemeente Amsterdam is al met dit onderwerp bezig, en heeft doelstellingen opgezet om een circulaire economie te bewerkstelligen. De twee grootste doelstellingen zijn dat Amsterdam in 2030 50% minder grondstoffen gebruikt en dat in 2050 Amsterdam 100% circulair is. Dit zijn ontzettend mooie doelen, maar er is nog wel een lange weg te gaan.
Allereerst is het van belang om het verbruik van de mensen te verminderen. Dit zal niet van de ene op de andere dag gebeuren, maar er moet een cultuuromslag plaats vinden. Deze is al bezig, kijk maar naar de invoering van het betalen voor een plastic tasje bij een winkel, of de opkomst van elektrisch rijden. Echter is dit nog niet genoeg, we moeten weg van de consumptiemaatschappij. Bovendien eten Nederlanders nog steeds te veel vlees, wat ontzettend veel water, land en energie kost. Onze levensstijl moet dus veranderen, willen we de aarde kunnen redden. Daarom is de ChristenUnie voor een circulaire economie, om zo onze bijdrage te leveren aan het herstellen van de natuur.
Yvonne Buit is masterstudent en oud-Praeses van de Amsterdamse Kamer van Verenigingen
Religie van groot belang in het bouwen aan een duurzame toekomst - Manuel
Door de coronacrisis is er een hernieuwde interesse en waardering voor de kerk. Recent onderzoek toont aan dat zeven procent van de Nederlanders aangeeft dat religie een grotere rol in hun leven heeft gekregen tijdens de coronapandemie. Daarnaast blijkt dat 17% van de Nederlanders stelt dat Nederland gedurende de pandemie religieuzer is geworden. Religieuze actoren lijken ook een sterkere positie in de maatschappij in te nemen. Zo gingen er onlangs in Amsterdam imams de straat op om jongeren naar huis te sturen in verband met de avondklok. Religieuze actoren kunnen dus een belangrijke rol vervullen in crisissituaties, zoals ook nu gedurende de coronacrisis. Zij kunnen echter ook een belangrijke rol spelen in de situatie na de crisis.
Langzaamaan wordt er weer naar de toekomst gekeken, ook in de Amsterdamse raad, en wordt er nagedacht over de periode na corona. Velen kunnen niet wachten om terug te gaan naar het leven zoals dat er voor de pandemie uit zag. Anderen, waaronder de ChristenUnie Amsterdam, willen bouwen aan een andere toekomst, eentje waarin duurzaamheid en zorg voor de schepping centraal staan. De ChristenUnie staat hierin niet alleen. Er zal tal van partijen en instanties die mee willen bouwen aan deze toekomst, zo ook vele religieuze instanties. Er zijn in Amsterdam meerdere kerken en moskeeën die zich gecommitteerd hebben aan het verduurzamen van hun gebouwen. Zij willen hiermee een zichtbare en positieve rol spelen in de maatschappelijke transitie om de slechte gevolgen van onze huidige levensstijl te niet te doen. Kerken en moskeeën, gevoed door hun waarden en geloof, kunnen een positieve, begeleidende rol spelen voor grote groepen mensen in het toewerken naar een duurzame toekomst. Zij willen niet alleen hun gebouwen verduurzamen maar willen ook hun achterbannen mobiliseren om in actie te komen voor het klimaat. Zij spelen hiermee een cruciale rol in het vergroten van het draagvlak voor de transitie naar een duurzame toekomst. Deze rol valt niet te verwaarlozen aangezien nog steeds een derde van de Amsterdammers zichzelf identificeert als religieus.
Dat draagvlak omtrent duurzaamheid van belang is werd afgelopen oktober duidelijk bij de presentatie van het draagvlakonderzoek nieuwe windmolens in Amsterdam. Uit dit onderzoek blijkt dat er voor meerdere gebieden in Amsterdam onvoldoende draagvlak is om beoogde windmolens te plaatsen. Begin januari hebben maar liefst 160 mensen zich aangemeld om tijdens de inspreekavond bij de raadscommissie FED (Financiën, Economische Zaken en Duurzaamheid) iets te zeggen over de aanleg van deze windmolens. Ondanks dat de ChristenUnie positief tegenover de energietransitie staat is de ChristenUnie wel van mening is dat er voor de plaatsing van windmolens in de geselecteerde zoekgebieden wel genoeg draagvlak moet zijn. Wegens het gebrek aan draagvlak van de bewoners in de zoekgebieden heeft de ChristenUnie voor nu besloten om geen steun te verlenen aan de plaatsing van windmolens. Bouwen aan een duurzame toekomst kan immers niet opgelegd worden door de raad maar kan alleen gerealiseerd worden als dit breed gedragen wordt door de Amsterdamse samenleving.
Met de coronacrisis staan we op een kruispunt. Gaan we terug naar de manier van leven zoals voor de crisis, of kiezen we voor een nieuwe, duurzame weg de toekomst in. Religieuze groeperingen kunnen en willen een grote rol spelen in het toewerken naar een duurzame toekomst, onder andere met betrekking tot het vergroten van het draagvlak voor deze transitie. Het is aan de gemeenteraad om hen, en het enorme potentieel dat zij hebben, niet over het hoofd te zien maar vanaf het begin actief te betrekken bij lokaal duurzaamheidbeleid. Een duurzame toekomst kun je niet vanuit de politiek opleggen, dit kan alleen als we ons daar als samenleving achter scharen en daar hebben we iedereen bij nodig, dus ook de kerken en de moskeeën.
Manuel Voordewind is lobbyist bij Tearfund